Şahıs İşletmesinin Şirkete Dönüştürülmesi

WRS Sirküleri[1] 71/2012/71
Tarih  : 29.06.2012
Konu  : Şahıs İşletmesinin Vergisiz Şirkete Dönüştürülmesi

Şahıs işletmelerinin vergisiz olarak devri vergi mavzuatı kapsamında mümkündür.

1.Gelir Vergisi Kanununa göre

• Kazancı bilanço esasına göre tespit edilen şahıs işletmesinin bilançosunun bu sermaye şirketine aktif ve pasifiyle devir olması,
• Devir alan şirketin bilançosuna, devir olunan şahıs işletmesinin bilançosu aynen geçmesi,
• Devir edilen şahıs işletmesini sahip veya sahiplerinin şirketten devir bilançosuna göre hazırlanan öz sermaye tutarında ortaklık payı alması

Şartıyla Gelir Vergisi bakımından vergilendirilemez.

Bu şartların var olmaması halinde; şahıs işletmesi devir işlemleri, Gelir Vergisi Yasası açısından vergiye tabi olacaktır.

Bu işlemler neticesinde devir alınan ferdi işletme aktifi ve pasifi ile Limited Şirket içinde yok olduğundan, bu ferdi işletmenin borcu ve alacağı da Limited Şirkete geçmektedir.

2.Kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin Gelir Vergisi Yasasının 81/2 maddesine göre tüm aktif ve pasif ile birlikte bütün olarak bir sermaye şirketine devir edilmesi halinde bu devir Katma Değer Vergisi Yasasının 17/4 maddesi gereğince Katma Değer Vergisinden istisna olmaktadır. Bu şartlara aykırı olarak yapılacak devir Katma Değer Vergisine tabi olacaktır.

ÖRNEK

Ferdi bir işletmenin kapatılıp, elinde bulunan makinelerin tamamı veya bir kısmı yeni kurulan bir Limited Şirkete devredilmesi durumunda istisna uygulanamayacaktır.

3.Devir alınacak şahıs işletmesinin öz sermayesinin tespit ettirilmesi için ticaret mahkemesine müracaat edilmesi gerekir.

Devir alınacak şahıs işletmesinin öz sermayesinin tespiti için, işletmenin ticari ikametgahının bulunduğu yerdeki Ticaret Mahkemesi’ne şahıs işletmesinin sahibi tarafından başvurulmalıdır.

Bu durumda;

– Devir alınacak olan şahıs işletmesinin (Limited Şirkete Dönüşecek) öz sermayesini tespit eden mahkemenin bilirkişi atadığına ilişkin kararı,

– Bilirkişinin mahkeme tarafından tasdik edilen raporunun tarih ve numaraları anasözleşmeye yazılmalıdır.

4.Devir İle Beraber aşağıdaki işlemlerin yapılması gerekir
1.Vergi Dairesine Müracaat

Vergi Usul Yasasının İşe Başlamayı Bildirme başlıklı 153. Maddesi’ne 4884 sayılı Kanunun 12′ nci maddesiyle eklenen ve 17.06.2003 tarihinde yürürlüğe giren madde “ Ticaret sicili memurlukları, kurumlar vergisi mükellefi olup da Türk Ticaret Kanununun 30 uncu maddesi uyarınca tescil için başvuran mükelleflerin başvuru evraklarının bir suretini ilgili vergi dairesine intikal ettirir. Bu mükelleflerin işe başlamayı bildirme yükümlülükleri yerine getirilmiş sayılır. Bildirim yükümlülüğünü süresi içinde yerine getirmeyen ticaret sicili memurları hakkında işe başlamanın zamanında bildirilmemesine ilişkin usulsüzlük cezası hükümleri uygulanır. “  hükmünü içermektedir.

Ancak burada yeni bir şirketin kuruluşu ile beraber başka bir kuruluşunda kapatılması durumu bulunmaktadır. Bu sebeple Vergi Dairesine yapılacak müracaatın mükellefin bizzat kendisi tarafından ve bu işlemler için oluşan evrakların tümü ile açıklamalı ve izahatlı olarak Vergi Dairesine müracaat etmelerini tavsiye ediyoruz.

2.Sosyal Güvenlik Kurumuna Müracaat

şahıs işletmesinin kapanışı ile ilgili işlemlerden sonra bağlı bulunulan Sosyal Sigortalar Kurumuna başvurularak, Sosyal Sigortalar Yasasının “Sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene devrolunması veya intikal etmesi halinde de, yeni işveren bildirge vermekle yükümlüdür. Bu işlerde çalışan sigortalıların sigorta hak ve yükümleri devam eder.” hükümlere göre hareket edilir.

3.Bağlı Bulunulan Meslek Odasına Müracaat

Ticaret Sicili Gazetesinde ilânlar yayımlandıktan sonra ferdi işletmenin bağlı bulunduğu meslek odasına Ticaret Sicili Gazetesi ile beraber müracaat edilerek, ferdi işletme ile ilgili kayıtların kapatılması sağlanır. Meslek odası kaydı kapatırken, ferdi işletmenin başka bir şirket içinde yok olduğu notunu alır.

4.Duran Varlıkların Tescili ile İlgili İşlemler

Ticaret Sicili Gazetesinde katılım ile ilgili tescil ilânları yayımlandıktan sonra, ferdi işletmenin üzerinde devir için tescili gerektiren nakil vasıtası, gayrimenkul gibi duran varlıklar var ise ilân gazetesi ile bu tescillerin yapılacağı yetkili devlet dairesine müracaat edilerek yeni şirket üzerine tescil devir yaptırılır.

5.Alacaklar ve Borçlar Karşısındaki Durum

Tescil işlemi gerçekleştiği andan itibaren ferdi işletmenin bütün borç ve alacağı yeni şirketin olmuştur.

6.Defterlerin Durumu

Ferdi işletmenin defterleri Vergi Yasalarındaki ve SSK Mevzuatındaki saklama hükümlerine göre 5 yıl muhafaza edilir.

Yeni şirketin kullanacağı yasal defter şirketin tescil edildiği tarih itibariyle yeni olarak tasdik ettirilerek kullanmayı başlanılır

7.Muhasebe İşlemleri

Devir alınan ferdi işletmenin muhasebesinde, tescil tarihindeki hali ile sonuç hesapları çıkartılır. Kapama işlemleri yapılır. Kapanış ile oluşan bilanço yeni kurulan şirkete aynen devir olur.

Yeni kurulan şirkete katılan ferdi işletme bütün varlığı ile gelmektedir. Konuya bu açıdan bakıldığında ferdi işletmenin bilançosu ana sözleşmenin tecil ve ilân edildiği tarihteki durumu ile yeni şirkete aktif ve pasifi ile aynen uyumlanacaktır.

8.Devr olan şahıs işletmesinin fatura düzenlemesi gerekir.

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 15.02.2011 tarihinde vermiş olduğu bir özelgede sonuç olarak aşağıdaki beyanda bulunulmuştur.

“…ferdi işletmenizin sermaye şirketine devredilmesi durumunda, kayıtların tevsiki açısından ferdi işletmenizin aktifinde kayıtlı bulunan iktisadi kıymetlerin,  fatura düzenlenmek suretiyle devredilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, ferdi işletmenizin Gelir Vergisi Kanunu’nun 81/2 maddesindeki şartlar kapsamında sermaye şirketine devri katma değer vergisinden istisna olup, ferdi işletmenizin devir tarihi itibariyle indiremediği (sonraki dönemlere devreden) katma değer vergisi devir alan sermaye şirketi tarafından indirim konusu yapılabilecektir.””

Saygılarımızla
WRS imperium

[1] Sirküleri ile verilen bilgiler genel hatlarıyla bilgi ve fikir verme amaçlıdır. Profesyonel önerileri kapsamamaktadır. Müşavirlik hizmeti için WRS imperium’u arayabilirsiniz.