Konkordato Süreci Esasları ve Makul Güvence Raporu

Ahmet GÜZEL
WRS imperium, YMM/Bağımsız Denetçi

I.GİRİŞ

7101 Sayılı Kanun – İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununda yapılan değişiklikle iflas erteleme müessesesi kaldırılmıştır.

Bu müessesenin yerine konkordato uygulaması kapsamlı bir şekilde yeniden revize edilerek esasları belirlenmiştir.

İflas erteleme kurumundan beklenen fayda elde edilemediği gibi, birçok durumda alacaklılar da alacaklılarını tahsil edememiş, mali durumları kötüleşmiş ve bu nedenle bir nevi iflas erteleme diğer bir iflas erteleme talebine sebebiyet verir duruma gelmiştir. Öte yandan uzun yargılama süreleriyle birlikte uzayan tedbir süreleri, kötü niyetli borçlu ve alacaklıların sürece müdahil olmaları gibi nedenler, iflas erteleme yargılamalarının kalitesini problemli hale getirmiştir. (kanun gerekçesi)

İflas ertelemede alacaklıların herhangi bir söz hakkı bulunmamakta, süreç borçlu ve mahkeme arasında yürümektedir. Bu nedenle mevcut iflas erteleme kurumu, dünya bankasının yatırım ortamına ilişkin notlandırmasında aradığı, alacaklıların söz sahibi olması kriterini de sağlamamaktadır. Tasarı ile iflas erteleme kurumu kaldırılarak, alacaklılar ile borçlunun müzakere etmesi ve müzakere sonucundaki anlaşmalarının mahkemece tasdiki temeline dayanan konkordato kurumu, daha işlevsel bir hale getirilmektedir. (kanun gerekçesi)

II.YASAL MEVZUAT
II.1.Konkordato Başvurusu

7101 sayılı Kanunla değişik 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun (İİK) 285.maddesine göre;

“Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebilir.

İflâs talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir.

Yetkili ve görevli mahkeme; iflâsa tabi olan borçlu için 154 üncü maddenin birinci veya ikinci fıkralarında yazılı yerdeki, iflâsa tabi olmayan borçlu için yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesidir.

Konkordato talebinde bulunan, Adalet Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan tarifede belirtilen konkordato gider avansını yatırmaya mecburdur. Bu durumda 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114 üncü ve 115 inci maddeleri kıyasen uygulanır.”

II.2.Konkordato Müracaatına Eklenecek Belgeler

Konkordato talebine eklenecek belgeler İİK’un 286.maddesinde düzenlenmiştir. Anılan madde hükmünün insicamına göre takip başlıklarda irdelenmiştir

Bu madde uyarınca sunulan malî tabloların tarihi, başvuru tarihinden en fazla kırk beş gün önce olabilir.

Borçlu, konkordato sürecinde mahkeme veya komiser tarafından istenebilecek diğer belge ve kayıtları da ibraz etmek zorundadır.”

II.2.1.Konkordato Ön Projesi

İcra ve İflas Kanununun 286/b maddesine göre konkordato ön projesi,

• Borçlunun borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceğini,
• Bu kapsamda alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacaklarını,
• Ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağını,
• Borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli malî kaynağın sermaye artırımı veya kredi temini yoluyla yahut başka bir yöntem kullanılarak sağlayıp sağlamayacağını

göstermesi gerekir.

II.2.2.Borçlunun Mal Varlığını Gösteren Belgeler

İcra ve İflas Kanununun 286/ba maddesine göre borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler;

• Borçlu defter tutmaya mecbur kişilerden ise Türk Ticaret Kanununa göre hazırlanan son bilanço, gelir tablosu,
• Nakit akım tablosu,
• Hem işletmenin devamlılığı esasına göre hem de aktiflerin muhtemel satış fiyatları üzerinden hazırlanan ara bilançolar,
• Ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri ile  elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin e-defter berat bilgileri,
• Borçlunun malî durumunu açıklayıcı diğer bilgi ve belgeler,
• Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler,
• Tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler

Olarak belirlenmiştir.

Diğer taraftan; borçlu ayrıca alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacaklıların imtiyaz durumunu gösteren listeyi konkordato talebine ekler.

Borçlu, konkordato ön projesinde yer alan teklife göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen tutar ile iflası hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel tutarı karşılaştırmalı olarak gösteren tabloyu ve makul güvence veren denetim raporunu konkordato talebine ekler.

Borçlu, konkordato sürecinde mahkeme veya komiser tarafından istenebilecek diğer belge ve kayıtları da ibraz etmek zorundadır.

II.2.3.Makul Güvence Raporu

Yukarıda açındığı üzere borçlunun, konkordato ön projesinde yer alan teklife göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen tutar ile iflası hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel tutarı karşılaştırmalı olarak gösteren tabloyu ve makul güvence veren denetim raporunu konkordato talebine eklemesi gerekir.

Denetim, borçlunun konkordato ön projesinde yer alan teklifinin gerçekleşeceği hususunda makul güvence verilip verilmeyeceğinin tespiti amacıyla yapılır.

II.2.3.a.Bağımsız Denetim ve Rapor

Konkordato talebine eklenecek makul güvence raporu KAYİK yetkili bağımsız denetim kuruluşları tarafından yapılabilmektedir.

Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik’in 12.maddesine göre; bağımsız denetim kuruluşu, makul güvence veren denetim raporunu hazırlarken aşağıdaki belgeleri denetlemesi gerekir:

a) Konkordato ön projesi.

b) Borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler.

c) Alacaklı ve alacak listesi.

ç) Karşılaştırma tablosu.

Bağımsız denetim kuruluşu, yapacağı denetimde yukarıda sayılan belgelerin dışında gerekli gördüğü diğer bilgi ve belgeleri de isteyebilir.

II.2.3.b.Bağımsız Denetimde Uyulacak Standartlar ve Kıstas

Makul Güvence Raporunun düzenlemesine ilişkin olmak üzere;

• Borçlunun malvarlığının durumunu gösteren belgeler ile alacaklı ve alacak listesi, Bağımsız Denetim Standardı 805’e;
• Konkordato ön projesi ile karşılaştırma tablosu, Güvence Denetimi Standardı 3000 ve Güvence Denetimi Standardı 3400’e

göre denetim yapılır.

Bağımsız denetim kuruluşu denetimi,:

a) Borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler ile alacaklı ve alacak listesi açısından finansal raporlama çerçevesi.

b) Konkordato ön projesi ile karşılaştırma tablosu açısından 2004 sayılı Kanunun 285 ve 286.maddeleri

kıstaslarını esas alarak yürütmek durumundadır.

II.2.3.c.Denetim Kanıtı

Denetim kanıtı, denetim konusunda denetim kıstası çerçevesinde önemli uyumsuzluklar bulunup bulunmadığı hususunda güvence verilmesini teminen görüş bildirmeye yönelik olarak bağımsız denetçi tarafından elde edilen ve belirlenen güvence seviyesi için yeterli ve uygun bilgi, belge ve beyanlardır.

Bu kanıtlar, denetimin Türkiye Denetim Standartları çerçevesinde ve mesleki şüphecilik içinde planlanması ve gerçekleştirilmesi suretiyle elde edilir ve tevsik edilir.

Denetim, denetimin konusunda önemli uyumsuzluklara yol açabilecek koşulların mevcut olabileceği göz önünde bulundurularak, mesleki şüphecilik içinde planlanır ve gerçekleştirilir. Önemlilik, mevcut koşullar içinde değerlendirildiğinde, denetim konusu ile denetim kıstası arasındaki uyumsuzluğun boyutuna, niteliğine veya her ikisine bağlıdır.

Bağımsız denetim kuruluşu, borçlunun ileriye yönelik finansal bilgilere dair varsayım ve tahminlerinin makul olup olmadığına ilişkin kendisini ikna eden kanıtları elde eder. Bu kanıtları elde edememesi durumunda, konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesine ilişkin olumlu sonuca varamaz.

II.2.3.d.Rapor

Makul güvence veren denetim raporu, denetim kanıtlarının Türkiye Denetim Standartları çerçevesinde değerlendirilmesi sonucunda, makul güvence seviyesine uygun şekilde oluşturulan denetçi görüşünün ve varsa dikkat çekilmek istenen diğer hususların, mahkemeye sunulması amacıyla Kurum düzenlemelerine uygun olarak hazırlanan ve imzalayan bağımsız denetim kuruluşu tarafından sorumluluğu üstlenilen belgedir.

Bağımsız denetim kuruluşu, yaptığı denetim sonucunda konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşeceği hususunda olumlu sonuca varırsa, makul güvence veren denetim raporunu hazırlar.

II.3.e.Denetçinin Sorumluluğu

Bağımsız denetçi, GDS 3000 ve GDS 3400’e uygun olarak yürütülen bu denetimine göre, konkordato ön projesi ve karşılaştırma tablosunun hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediği ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği hakkında makul güvence elde etmek ve bir makul güvence denetimi raporu düzenlemekten sorumludur.

Diğer taraftan; Bağımsız Denetim Standardı 805’e uygun olarak bağımsız denetimi yapılan son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, ara bilançolar ile diğer tarihi finansal bilgilerin finansal raporlama çerçevesine uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığı ve gerçeğe uygun bir biçimde sunulup sunulmadığı hakkında makul güvence elde etmiş ve bir görüşe ulaşmış olmak bağımsız denetçinin sorumlulukları arasındadır.

GDS 3000’e uygun olarak yürütülen bir güvence denetimi sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence niteliği taşır.

Bununla beraber makul güvence var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti vermemektedir.

Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, konkordato ön projesi ve karşılaştırma tablosu ile güvence raporu kullanıcılarının, bu projedeki teklife ve güvence raporuna istinaden alacakları kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilmesi gerekir.

Buna göre; bağımsız denetçinin sorumluluğu, konkordato ön projesi ve karşılaştırma tablosu ile ilgili aşağıdaki hususları da kapsadığını hatırlatmakta fayda bulunmaktadır:

a) konkordato ön projesi ve karşılaştırma tablosunun dayandığı yönetimin en iyi tahmine dayalı varsayımlarının makul olup olmadığı,

b) Varsayımlara uygun bir şekilde hazırlanıp hazırlanmadığı,

c) Uygun bir şekilde sunulup sunulmadığı ve tüm önemli varsayımlar hakkında yeterli ve makul açıklama yapılıp yapılmadığı,

d) Konkordato talebine eklenecek son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, ara bilançolar ile diğer tarihi finansal bilgilerin dayandığı esasla tutarlı bir şekilde, uygun muhasebe ilkeleri kullanılarak hazırlanıp hazırlanmadığı ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediği,

e) Konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği hususlarında yeterli ve uygun kanıt elde ederek bir güvence sağlamak ve bir makul güvence denetimi raporu hazırlamak.

III.MÜHLET
III.1.Geçici Mühlet

İİK’nun 287.maddesine göre; konkordato talebi üzerine mahkeme, 286.maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhâl geçici mühlet kararı verir ve 297.maddenin ikinci fıkrasındaki hâller de dahil olmak üzere, borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır.

III.1.a.Konkordato Talebinde Alacaklının Bulunması

Konkordato işlemlerinin başlatılması alacaklılardan biri tarafından talep edilmişse, borçlunun 286.maddede belirtilen belgeleri ve kayıtları mahkemenin vereceği makul süre içinde ve eksiksiz olarak sunması hâlinde geçici mühlet kararı verilir.

Bu durumda anılan belge ve kayıtların hazırlanması için gerekli masraf alacaklı tarafından karşılanır. Belge ve kayıtların süresinde ve eksiksiz olarak sunulmaması hâlinde geçici mühlet kararı verilmez ve alacaklının yaptığı konkordato talebinin de reddine karar verilir.

III.1.b.Geçici Mühlet Kararının Verilmesi

Mahkeme, geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla bir geçici konkordato komiseri görevlendirir. Alacaklı sayısı ve alacak miktarı dikkate alınarak gerektiğinde üç komiser de görevlendirilebilir.

Üç komiser görevlendirilmesi durumunda komiserlerden biri, mahkemenin bulunduğu ilde faaliyet göstermek şartıyla Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bağımsız denetçiler arasından seçilir. Bu durumda İİK’nun 290.madde hükmü bu konuda kıyasen uygulanır.

III.1.c.Geçici Mühlet Süresi

Geçici mühlet üç aydır.

Mahkeme bu üç aylık süre dolmadan borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühleti en fazla iki ay daha uzatabilir, uzatmayı borçlu talep etmişse geçici komiserin de görüşü alınır.

Geçici mühlet talebinin kabulü, geçici komiser görevlendirilmesi, geçici mühletin uzatılması ve tedbirlere ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.

III.1.d.Geçici mühletin sonuçları, ilânı ve bildirimi

Geçici mühlet, kesin mühletin sonuçlarını doğurur.

Mahkemece geçici mühlet kararı,

• Ticaret sicili gazetesinde ve Basın-İlan Kurumunun resmî ilân portalında ilân olunur ve
• Derhâl tapu müdürlüğüne, ticaret sicili müdürlüğüne, vergi dairesine, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, Türkiye Katılım Bankaları Birliğine, mahallî ticaret odalarına, sanayi odalarına, taşınır kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve diğer lazım gelen yerlere

bildirilir.

İlanda ayrıca alacaklıların, ilândan itibaren yedi günlük kesin süre içinde dilekçeyle itiraz ederek konkordato mühleti verilmesini gerektiren bir hâl bulunmadığını delilleriyle birlikte ileri sürebilecekleri ve bu çerçevede mahkemeden konkordato talebinin reddini isteyebilecekleri belirtilir.

Geçici mühletin uzatılmasına ve geçici mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar da yukarıda açıklandığı şekilde ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir.

III.2. Kesin Mühlet

İİK’nun 289.maddesi gereğince mahkeme, kesin mühlet hakkındaki kararını geçici mühlet içinde verir.

Kesin mühlet hakkında bir karar verilebilmesi için, mahkeme borçluyu ve varsa konkordato talep eden alacaklıyı duruşmaya davet eder.

Geçici komiser, duruşmadan önce yazılı raporunu sunar ve mahkemece gerekli görülürse, beyanı alınmak üzere duruşmada hazır bulunur. Mahkeme yapacağı değerlendirmede; itiraz eden alacaklıların dilekçelerinde ileri sürdükleri itiraz sebeplerini de dikkate alır.

III.2.a.Kesin Mühlet Süresi

Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması hâlinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir.

Güçlük arz eden özel durumlarda kesin mühlet, komiserin bu durumu açıklayan gerekçeli raporu ve talebi üzerine mahkemece altı aya kadar uzatılabilir. Borçlu da bu kapsamda uzatma talebinde bulunabilir; bu takdirde komiserin de görüşü alınır.

Her iki hâlde de uzatma talebi kesin mühletin sona ermesinden önce yapılır ve uzatma kararı vermeden önce, varsa alacaklılar kurulunun da görüşü alınır.

III.2.b.Kesin Komiser ve Alacaklılar Kurulu

Bu kararla birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme yapılmasını gerektiren bir durum olmadığı takdirde geçici komiser veya komiserlerin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder.

Mahkemece, kesin mühlet kararıyla beraber veya kesin mühlet içinde uygun görülecek bir zamanda yedi alacaklıyı geçmemek, herhangi bir ücret takdir edilmemek ve tek sayıda olmak kaydıyla ayrıca bir alacaklılar kurulu oluşturulabilir.

Bu durumda alacakları, hukuki nitelik itibarıyla birbirinden farklı olan alacaklı sınıfları ve varsa rehinli alacaklılar, alacaklılar kurulunda hakkaniyete uygun şekilde temsil edilir. Alacaklılar kurulu oluşturulurken komiserin de görüşü alınır.

Alacaklılar kurulu her ay en az bir kere toplanır ve hazır bulunanların oy çokluğuyla karar alır. Komiser bu toplantıda hazır bulunarak alınan kararları toplantıya katılanların imzasını almak suretiyle tutanağa bağlar.

III.2.c.Kesin Mühlet Kararının İlanı ve Bildirimi

Kesin mühlet verilmesine, kesin mühletin uzatılmasına ve kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar, İİK’nın 288.madde uyarınca geçici mühlet ilanında olduğu gibi ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

III.2.d.Borçlunun Malî Durumunun Düzelmesi Nedeniyle Kesin Mühletin Kaldırılması

Konkordato talebi ile amaçlanan iyileşmenin, kesin mühletin sona ermesinden önce gerçekleştiğinin komiserin yazılı raporuyla mahkemeye bildirilmesi üzerine mahkemece resen, kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine karar verilir.

Bu karar, yazımızın önceki bölümünde açıklandığı şekilde ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

Mahkeme, bu madde kapsamında kesin mühletin kaldırılmasına karar vermeden önce borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı ve alacaklılar kurulunu duruşmaya davet eder; diğer alacaklıları ise gerekli görürse davet eder.

III.2.e.Kesin Mühlet İçinde Konkordato Talebinin Reddi ile İflâsın Açılması

İİK’nun 292.madde hükmü gereğince iflâsa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra aşağıdaki durumların gerçekleşmesi hâlinde komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflâsına resen karar verir:

a) Borçlunun malvarlığının korunması için iflâsın açılması gerekiyorsa.

b) Konkordatonun başarıya ulaşamayacağı anlaşılıyorsa.

c) Borçlu, İİK’nun 297.maddeye aykırı davranır veya komiserin talimatlarına uymazsa ya da borçlunun alacaklıları zarara uğratma amacıyla hareket ettiği anlaşılıyorsa.

d) Borca batık olduğu anlaşılan bir sermaye şirketi veya kooperatif, konkordato talebinden feragat ederse.

İflâsa tabi olmayan borçlu bakımından ise (b) ve (c) maddelerindeki hâllerin kesin mühletin verilmesinden sonra gerçekleşmesi durumunda, komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine resen karar verir.

Mahkeme, karar vermeden önce borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı ve alacaklılar kurulunu duruşmaya davet eder; diğer alacaklıları ise gerekli görürse davet eder.

III.2.f.Kesin Mühlet Talebinin Kabulü İle Mühletin Kaldırılmasına İtiraz

Kesin mühlet talebinin kabulü ile mühletin kaldırılması talebinin reddine ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.

Kesin mühlet talebinin değerlendirilmesi sonucunda, hakkında iflâs kararı verilmeyen borçlunun konkordato talebinin reddine karar verilirse, borçlu veya varsa konkordato talep eden alacaklı bu kararın tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesinin kararı kesindir.

Bölge adliye mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak mühlet kararı verildiği hâllerde dosya, komiserin görevlendirilmesi de dâhil olmak üzere müteakip işlemlerin yürütülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilir.

Mahkemenin veya bölge adliye mahkemesinin konkordato talebinin reddiyle birlikte borçlunun iflâsına da karar verdiği hâllerde İİK’nun 164.madde hükmü uygulanır:

Bu karara karşı tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı da tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.

III.2.g.Kesin Mühletin Alacaklılar Bakımından Sonuçları

Mühlet içinde borçlu aleyhine;

• 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz.
• Evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haciz kararları uygulanmaz.
• Bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.

Ancak İİK’nun 206.maddesi uyarınca imtiyazlı alacaklardan rehinli alacaklar için haciz yoluyla takip yapılabilir.

Tasdik edilen konkordato projesi aksine hüküm içermediği takdirde kesin mühlet tarihinden itibaren rehinle temin edilmemiş her türlü alacağa faiz işlemesi durdurur.

Konkordato mühletinin verilmesinden önce, müstakbel bir alacağın devri sözleşmesi yapılmış ve devredilen alacak konkordato mühletinin verilmesinden sonra doğmuş ise bu devir hükümsüzdür.

Konusu para olmayan alacaklar, alacaklı tarafından, ona eşit kıymette para alacağına çevrilerek komisere bildirilir. Şu kadar ki borçlu, komiserin onayıyla taahhüdün aynen ifasını üstlenmekte serbesttir.

III.2.h.Kesin Mühletin Rehinli Alacaklılar Bakımından Sonuçları

İİK’nun 206.maddesi uyarınca rehinli alacaklar imtiyazlı alacak olarak nitelendirilmiştir.

Aynı Kanunun 295.maddesine göre; mühlet sırasında rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez.

Şu kadar ki, rehinli malın konkordato projesine göre işletme tarafından kullanılması öngörülmüyor veya kıymeti düşecek ya da muhafazası masraflı olacak ise 297 nci maddenin ikinci fıkrasındaki usule göre satışına izin verilebilir. Satış gelirinden rehinli alacaklıya rehin bedeli kadar ödeme yapılır.

III.2.i.Kesin Mühletin Sözleşmeler Bakımından Sonuçları

Sözleşmenin karşı tarafının konkordato projesinden etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, borçlunun taraf olduğu ve işletmesinin faaliyetinin devamı için önem arz eden sözleşmelerin devamı esastır. Bu sözleşmelerde yer alıp da borçlunun konkordato talebinde bulunmasının sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğine, haklı fesih sebebi sayılacağına yahut borcu muaccel hâle getireceğine ilişkin hükümler, borçlunun konkordato yoluna başvurması durumunda uygulanmaz. Sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunmasa dahi sözleşme, borçlunun konkordatoya başvurduğu gerekçesiyle sona erdirilemez.

Bu fıkra kapsamında geçici ve kesin mühlet süresince devam eden sözleşmeler nedeniyle borçlanılan edimler karşılıklı olarak ifa edilir.

Borçlu, tarafı olduğu ve konkordatonun amacına ulaşmasını engelleyen aşırı külfetli sürekli borç ilişkilerini, komiserin uygun görüşü ve mahkemenin izniyle herhangi bir zamanda sona erecek şekilde feshedebilir. Bu çerçevede ödenmesi gereken tazminat, konkordato projesine tabi olur. Hizmet sözleşmelerinin feshine ilişkin özel hükümler saklıdır.

III.2.j.Kesin Mühletin Borçlu Bakımından Sonuçları

Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir.

Şu kadar ki, mühlet kararı verirken veya mühlet içinde mahkeme, bazı işlemlerin geçerli olarak ancak komiserin izni ile yapılmasına veya borçlunun yerine komiserin işletmenin faaliyetini devam ettirmesine karar verebilir.

Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz ve ivazsız tasarruflarda bulunamaz; taşınmazını, işletmenin faaliyetinin devamı için önem arz eden taşınırını ve işletmenin devamlı tesisatını devredemez ve takyit edemez. Aksi hâlde yapılan işlemler hükümsüzdür. Mahkeme bu işlemler hakkında karar vermeden önce komiserin görüşü ile alacaklılar kurulunun muvafakatini almak zorundadır.

Borçlu bu hükme yahut komiserin ihtarlarına aykırı davranırsa mahkeme, borçlunun malları üzerindeki tasarruf yetkisini kaldırabilir.

Bu kararlar geçici mühlet hükümleri uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

III.2.k.Alacaklılar Toplantısına Davet

Konkordato projesinin hazırlanması, alacakların bildirilmesi ve tahkiki tamamlandıktan sonra komiser, yapacağı yeni bir ilânla alacaklıları, konkordato projesini müzakere etmek üzere toplanmaya davet eder.

Toplantı günü ilândan en az on beş gün sonra olmak zorundadır. İlanda alacaklıların, toplantıdan önceki yedi gün içinde belgeleri inceleyebilecekleri de bildirilir. Ayrıca, ilânın birer sureti adresi belli olan alacaklılara posta ile gönderilir.

III.2.m.Alacaklılar Toplantısı ve Projenin Kabulü İçin Gerekli Çoğunluk

Komiser alacaklılar toplantısına başkanlık eder ve borçlunun durumu hakkında bir rapor verir.

Borçlu gerekli açıklamaları yapmak üzere toplantıda hazır bulunmaya mecburdur. Konkordato projesi;

a) Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya

b) Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini, aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise

kabul edilmiş sayılır.

Oylamada sadece konkordato projesinden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. Rehinli alacakların alacaklıları ve borçlunun eşi ve çocuğu ile kendisinin ve evlilik bağı ortadan kalkmış olsa dahi eşinin anası, babası ve kardeşi alacak ve alacaklı çoğunluğunun hesabında dikkate alınmaz.

IV.SONUÇ

Konkordato, iflasa gitmeden bir taraftan zor durumda olan borçlu işletmelerin zorda kalmışlıklarını gidermek için geliştirilen bir müessesedir.

Mahkemenin hakemliğinde borçlu ile alacaklıyı buluşturmak ve uzlaştırmak suretiyle borçluya minimum 3 ay soluklandıran bir sistem olması sebebiyle borçluya zor durumdan kurtulma olanağı sağlamaktadır.

Kaynak:

– 7101 Sayılı Kanun – İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

– 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun

– 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu

– 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu

– Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik

– Bağımsız Denetim Standardı 805;

– Güvence Denetimi Standardı 3000

– Güvence Denetimi Standardı 3400

NOT: Bu makale 10.09.2023 tarihinde www.ekovergi.com sitesinde yayınlanmıştır.