İndirimli Kurumlar Vergisi Esasları

WRS Sirküleri[1] 366/2018/06
Tarih  : 17.02.2018
Konu  : İndirimli Kurumlar Vergisi Esasları

İndirimli Kurumlar Vergisi uygulaması KVK’nun 32/A maddesinde düzenlenmiştir.

Bu madde ile Gelir İdaresi tarafından yapılan düzenlemelere göre indirimli kurumlar vergisinin hesaplanmasında şu esaslar belirlenmiştir:

Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar bu uygulamadan yararlanamaz.

Birinci maddede sayılanlar hariç olmak üzere Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisi desteğinden yararlanır.

01.01.2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2012/3305 sayılı BKK kararıyla “Yatırım Döneminde” yatırımcıların “diğer” faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına da indirimli kurumlar vergisi uygulaması kararlaştırılmıştır.

Yatırım döneminden sonra teşvik belgesinde yer alan yatırıma katkı ve vergi indirimi oranları dikkate alınarak ilgili teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlardan elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulaması esas alınmaya devam edilecektir.

Yatırım döneminde uygulama şu şekilde yapılacaktır:

Buna göre 2012/3305  ve 2016/9139 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarına göre onaylanmış yatırım teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlara fiilen başlanılan tarihten itibaren hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben;

Toplam yatırıma katkı tutarının teşvik belgesinin atıfta bulunduğu Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen oranı geçmemek ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak şartılyla

Yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle kısmen yararlanılabilecek yatırıma katkı tutarı, en fazla toplam yatırıma katkı tutarının Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen oranına tekabül eden kısmı kadar Yatırım döneminde yararlanılabilecektir.

“Yatırım dönemi” yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma fiilen başlanılan tarihi içeren geçici vergilendirme “döneminin başından” tamamlama vizesi yapılması amacıyla Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihini içeren geçici vergilendirme döneminin “son gününe” kadar olan tarih aralığını ifade edernin anlaşılması gerekmektedir. Ancak yatırımın fiilen tamamlandığı tarihin tamamlama vizesi için Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihinden önceki bir geçici vergilendirme döneminde olması halinde; yatırımın “fiilen tamamlandığı” tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin “son gününün” yatırım döneminin sona erdiği tarih olarak kabul edilecektir.

Yatırımın tamamlanmış olması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılmayan kısmı için yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllar için “yatırım dönemine tekabül eden yıllar hariç olmak üzere” Gelir İdaresince belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

Tevsi yatırımlarda;

elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit etme imkanının bulunması halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır.

Kazancın ayrıca tespit edilememesi durumunda; indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınacaktır.

Madde de belirtilen, yatırıma katkı oranları ve vergi indirimine ait oranlar en son 2016/9139 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yatırımın başlama tarihine bakılmaksızın aşağıda tabloda belirtilen şekilde kalıcı hale getirilmiştir.

UYGULAMA İTİBARİYLE GEÇERLİ ORANLAR
	Bölgesel Teşvik Uygulamaları		Büyük Ölçekli Yatırımlar
Bölge	Yatırımına Katkı Oranı(%)	Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi indirim oranı  (%)	Yatırımına Katkı Oranı ( %)	KV-GV indirim oranı  (%)
1	15	50	25	50
2	20	55	30	55
3	25	60	35	60
4	30	70	40	70
5	40	80	50	80
6	50	90	60	90

2016/9139 sayılı  BKK ile yukarıda belirtilen  oranlara göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının yüzde seksenini geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanacaktır.

ÖRNEK: KOMPLE YENİ YATIRIM:

(A) AŞ, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki komple yeni yatırıma 2014 hesap döneminde başlamıştır. Yatırımın toplam tutarı 18.000.000 TL’dir. 2015 yılında kısmen işletilmeye başlanan yatırımın 3.000.000 TL’lik kısmı imalata geçmiştir. (A) AŞ bu yatırımdan 2015 hesap döneminde 1.000.000 TL kazanç elde etmiştir.

(Yatırıma katkı oranı: %40, vergi indirim oranı: %60)

Toplam yatırıma katkı tutarı       = Toplam yatırım harcaması x Yatırıma katkı oranı

= 18.000.000 TL x %40

= 7.200.000 TL

= Gerçekleştirilen yatırım harcaması x Yatırıma katkı oranı

= 3.000.000 TL x %40 = 1.200.000 TL (=2015 hesap döneminde hak kazanılan yatırıma katkı tutarı)

Buna göre, (A) AŞ’nin yatırım teşvik belgesi kapsamındaki bu yatırımından 2015 hesap döneminde elde ettiği kazanca uygulanacak indirimli kurumlar vergisi oranı ile yararlanılan yatırıma katkı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

İndirimli KV oranı                                                    : [KV oranı – (KV oranı x Vergi indirim oranı)]

: [%20 – (%20 x %60)] = %8

– Yatırımdan elde edilen kazanç                                                      : 1.000.000 TL

– İndirimli KV olmasaydı ödenecek KV                                          : 200.000 TL

– İndirimli orana göre hesaplanan KV                                              :   80.000 TL

– Yararlanılan yatırıma katkı tutarı (200.000 TL – 80.000 TL)       :   120.000 TL

Diğer taraftan; yapılan yatırım harcaması nedeniyle 2015 hesap döneminde hak kazanılan 1.200.000 TL’lik yatırıma katkı tutarının bu dönemde faydalanılamayan (1.200.000 TL – 120.000 TL) 1.080.000 TL’lik kısmından izleyen hesap dönemlerinde bu yatırımdan elde edilen kazançlara indirimli vergi oranı uygulanmak suretiyle yararlanılmaya devam edilebilecektir.

2.TEVSİ YATIRIMLAR:

Örnek:2 (K) A.Ş. 2014 hesap döneminde yatırım teşvik belgesi kapsamında 1.200.000 TL tutarında tevsi yatırım harcaması yapmış olup söz konusu yatırım 2014 yılında tamamlanmıştır. Yatırım döneminde herhangi bir kazancı bulunmayan (K) A.Ş. bu dönemde indirimli kurumlar vergisinden yararlanmamıştır.

Söz konusu şirketin 2015 hesap döneminde ticari bilanço kârı 300.000 TL, kurumlar vergisi matrahı ise 100.000 TL’dir. Tevsi yatırımdan doğan kazanç ayrı bir şekilde tespit edilememiştir.

(Yatırıma katkı oranı: %40, vergi indirim oranı: %70)

(K) A.Ş.’nin dönem sonunda aktifine kayıtlı bulunan sabit kıymetlerin tutarları aşağıdaki gibidir:

Bu kıymetlerden başka, maddi olmayan duran varlıkları bulunmamaktadır.

Sabit Kıymetler	Amortisman Düşülmeden Önceki Brüt Tutar
250-Arazi ve Arsalar	500.000 TL
252-Binalar	2.000.000 TL
253-Tesis,Makine ve Cihazlar	1.000.000 TL
255-Demirbaşlar	1.000.000 TL
258-Yapılmakta Olan Yatırımlar	1.000.000 TL
TOPLAM	5.500.000 TL

Tevsi yatırıma isabet eden kazanç tutarının hesaplanmasında amortismana tabi olmayan boş arsa ve araziler dikkate alınmayacağından, oranlamada dikkate alınacak tutar (5.500.000 TL – 500.000 TL) 5.000.000 TL’dir.

Tevsi yatırıma isabet eden kazanç tutarı tutarı = Gerçekleşen tevsi yatırım tutarı                 x Ticari bilanço kârı                                                                                                Dönem sonu toplam sabit kıymet tutarı

Tevsi yatırıma isabet eden kazanç= 1.200.000 TL                                     x 300.000 TL

5.000.000 TL

= %24 x 300.000 TL

= 72.000 TL

Buna göre, indirimli kurumlar vergisine tabi tutulacak olan matrah 72.000 TL, (K) A.Ş.’nin kurumlar vergisi matrahından düşük olduğundan, bu tutarın tamamı indirimli kurumlar vergisi uygulamasına konu olacaktır.

Yatırıma katkı oranı %40 olduğundan, hak kazanılan yatırıma katkı tutarı (1.200.000 TL x % 40) 480.000 TL’dir.

-Kurumlar vergisi matrahı………………………………………………………..       :   100.000.- TL

-İndirimli KV oranı [%20 – (%20 x %70)] = [%20 – %14]………………     :    %6

– İndirimli KV matrahı …………………………………………………………….         :     72.000.- TL

– İndirimli orana göre hesaplanan KV (72.000 TL x %6)……………… :       4.320.- TL

– Genel orana tabi matrah (100.000 – 72.000 TL)……………………….     :     28.000.- TL

– Genel orana göre hesaplanan KV (28.000 TL x %20)………………   :       5.600.- TL

– Ödenecek toplam KV (4.320.-TL+ 5.600 TL)………………………….      :       9.920.- TL

Yapılan tevsi yatırım nedeniyle tahsilinden vazgeçilen kurumlar vergisi, diğer bir ifadeyle yararlanılan yatırıma katkı tutarı [(72.000 TL x %20) – (72.000 TL x %6)] 10.080.- TL’dir.

Buna göre, hak kazanılan 480.000 TL’lik yatırıma katkı tutarının kalan (480.000 TL – 10.080.- TL) 469.920.- TL’lik kısmı için izleyen hesap dönemlerinde sadece bu yatırımdan elde edilen kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Öte yandan, (K) A.Ş.’nin yatırım döneminde diğer faaliyetlerden kazanç elde etmiş olması halinde diğer şartları da taşıması kaydıyla bu kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün olabilecektir.

3.YATIRIMA KATKI TUTARINDA ENDEKSLEME:

6745  sayılı Kanunun 66. Maddesi ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesine eklenen hüküm gereğince,

Yatırımın tamamlanması şartıyla yararlanılmayan yatırıma katkı tutarının yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda V.U.K hükümlerine göre endeksleme yapılacak yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranı dikkate alınarak endekslenecektir.

ÖRNEK 3: 

(L) A.Ş. yatırım teşvik belgesi kapsamında 2013 hesap döneminde başladığı yatırımını 15/10/2015 tarihinde tamamlamış ve 1/11/2015 tarihinde tamamen işletmeye başlamıştır.

(L) A.Ş.’nin yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımının yatırıma katkı oranı %50 ve vergi indirim oranı %80 olup toplam yatırıma katkı tutarı 3.000.000.- TL’dir. (L) A.Ş. toplam yatırıma katkı tutarının 800.000.- TL’lik kısmını 2013 ve 2014 hesap dönemlerinde diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulamak suretiyle kullanmıştır. Yatırımın tamamlandığı 2015 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde, diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulamak suretiyle 450.000.- TL, bu yatırımından elde ettiği kazancına indirimli kurumlar vergisi uygulamak suretiyle de 250.000.- TL olmak üzere yatırıma katkı tutarının toplam 700.000.- TL’lik kısmından yararlanmıştır. 2016 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde, bu yatırımından elde ettiği kazancına indirimli kurumlar vergisi uygulamak suretiyle yatırıma katkı tutarının 300.000.- TL’lik kısmından faydalanmıştır.

Buna göre, (L) A.Ş. bu yatırımına ilişkin toplam yatırıma katkı tutarının kalan [3.000.000.- TL – (800.000.- TL + 700.000.- TL + 300.000.- TL)=] 1.200.000.- TL’lik kısmını, 2017 yılı için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırarak kullanabilecektir. 2017 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının %5 olması halinde, (L) A.Ş.’nin yeniden değerleme sonrasında yararlanabileceği yatırıma katkı tutarı [1.200.000.- TL x (1 + 0,05)=] 1.260.000.- TL olacaktır.

(L) A.Ş.’nin 2017 hesap döneminde bu yatırımından elde ettiği kazancının 2.500.000.- TL olması halinde yararlanılacak yatırıma katkı tutarı [(2.500.000.- TL x %20) – (2.500.000.TL x %4)] 400.000.- TL ve bu durumda 2018 hesap dönemine devreden yatırıma katkı tutarı da (1.260.000.- TL – 400.000.- TL=) 860.000.- TL olacaktır.

(L) A.Ş. bu tutarı, 2018 yılı için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırarak kullanabilecektir.

Saygılarımızla
WRS imperium

[1] Sirküleri ile verilen bilgiler ilgili konunun detaylı açıklaması değildir. Profesyonel önerileri kapsamamaktadır. Genel hatlarıyla bilgi ve fikir verme amaçlıdır. Müşavirlik hizmeti için WRS imperium’u arayabilirsiniz.