WRS Sirküleri[1] 499/2021/36
Tarih : 08.09.2021
Konu : Akaryakıt ve Lpg Teslimlerinde Fatura Düzeni
Akaryakıt ve Lpg teslimlerinde fatura düzeni ile özel etiket ve işaret kullanma zorunluluğu getirilen ürünlere ilişkin olmak üzere Gelir İdaresince yeni düzenlemeler getirilmiştir:
Yeni düzenlemeye ilişkin esaslar şu şekilde belirlenmiştir:
1) Fatura Düzenleme Süresi
İhrakiye teslimleri (Uçak ve deniz Araçlarına sağlanan akaryakıt teslimleri) hariç olmak üzere;
Faturanın aşağıdaki hallerde “teslim anında” düzenlenmesi uygun bulunmuştur.
a) 5015 sayılı Kanun ve 5307 sayılı Kanun kapsamında lisansa tabi faaliyetlerde bulunanların
- Rafinerici,
- Dağıtıcı,
- Bayi,
- Serbest kullanıcı gibi
kendi aralarında yaptıkları akaryakıt ve LPG teslimi.
b) Tankerlerle veya özel nakliye araçlarıyla taşınmak suretiyle akaryakıt ve LPG otogaz bayii veya istasyonu dışında müşterinin istediği mahalde (yürüttükleri faaliyetlerindeki ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla fabrika, şantiye, nakliye filosu işletmeleri ve benzeri yerlerde) yapılan akaryakıt ve LPG teslimi.
c) Yukarıda belirtilen şekillerdeki teslimlerde;
- Alıcının tamamen veya kısmen akaryakıt ve LPG alımından vazgeçmesi veya
- Söz konusu teslimlere ilişkin olarak düzenlenen faturada gösterilen miktardan daha az akaryakıt ve LPG teslim edilmesi
Halinde, bu durumun ortaya çıktığı anda;
- Alıcının 213 sayılı Kanunun 232.maddesine göre fatura düzenleme zorunluluğu bulunanlar kapsamında olması halinde, alıcı tarafından satıcı adına fatura,
- Alıcının 213 sayılı Kanun uyarınca belge düzenleme yükümlülüğü bulunanlar kapsamında olmaması halinde ise satıcı tarafından 213 sayılı Kanunun 234.maddesinde belirlenen asgari bilgileri içerecek şekilde “gider pusulası”
Düzenlenecektir.
Bu kapsamda düzenlenen belge üzerinde, işlemin mahiyetine ilişkin açıklama ile birlikte, ilgili faturanın tarih ve numarasına da yer verilecektir.
2) 5015 Sayılı Kanun ile 5307 sayılı Kanun Kapsamında Lisansa Tabi Faaliyetlerde Bulunanlara İlişkin Teminat Uygulaması
5015 sayılı Kanun kapsamında;
- Dağıtıcı, madeni yağ veya bayilik (münhasıran ihrakiye bayiliği hariç) lisansı bulunanlar ile
- 5307 sayılı Kanun kapsamında dağıtıcı veya LPG otogaz bayilik lisansı bulunanlar
213 sayılı Kanunun mükerrer 257.maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi hükümlerine göre teminat uygulaması kapsamına alınmıştır.
Bu çerçevede teminat uygulaması kapsamında olup;
a) Yeni işe başlayan mükelleflerden (faaliyetine öteden bu yana devam etmekle birlikte, ilk kez teminat verilmesini gerektiren lisansa sahip olanlar dâhil), sahip oldukları lisans sayısına bakılmaksızın;
i) Dağıtıcı lisansına sahip olanların 213 sayılı Kanunun mükerrer 257.maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde yer alan azami tutarın iki katı kadar (2021 yılı için 20 milyon Türk lirası),
ii) Dağıtıcı lisansı dışındaki lisanslara sahip olanların (i) alt bendinde belirtilen tutarın yirmide biri kadar (2021 yılı için 1 milyon Türk lirası),
b) Faaliyetlerine öteden bu yana devam eden mükelleflerin;
- Sahip oldukları lisans sayısına bakılmaksızın, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257.maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde yer alan azami tutardan (2021 yılı için 100 milyon Türk lirası) fazla olmamak üzere
- Bir önceki hesap dönemine ilişkin olarak verilen yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi ile bildirilen yıllık brüt satışları toplamının %1’i oranında,
teminat vermesi gerekmektedir.
Sadece LPG ile ilgili;
a) Dağıtıcı lisansına sahip olanlardan;
i) Yukarıda açıklanan (a) bendi kapsamındakilerin, aynı fıkrada belirlenen teminat tutarının (20 milyon TL’nin) dörtte biri,
ii) Yukarıda açıklanan (b) bendi kapsamındakilerin, aynı fıkrada belirlenen teminat tutarının (100 milyon veya brüt satışların % 0,5’i) yarısı,
b) LPG otogaz bayilik lisansı bulunanların, ikinci fıkraya göre belirlenen teminat tutarının (100 milyon veya brüt satışların % 0,5’i) yarısı,
kadar teminat vermesi gerekmektedir.
(4) Yukarıda açıklanan (a) bendi gereğince teminat vermekle yükümlü olanlardan dağıtıcı lisansı yanında bu madde kapsamında teminat verilmesi gereken diğer lisanslara da sahip olanlar, söz konusu bendin (i) alt bendine göre (20 milyon TL) teminat vereceklerdir.
3) Teminat Tutarında İndirim
Yukarıda açıklanan (b) bendi kapsamında verilmesi gereken teminat, teminatın verileceği tarihin içinde bulunduğu yılda verilmesi gereken ve bir önceki yıla ait olan gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde, 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesindeki şartları taşımasına bağlı olarak, uyumlu mükelleflere vergi indirimi uygulamasından yararlanma hakkı bulunan mükellefler tarafından “beşte bir oranında” verilir.
4) Teminat Verme Zorunluluğu Olmayanlar
- Rafinerici lisansına sahip olan mükellefler ile
- Genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları (YİKOB), büyükşehir belediyeleri ve belediyeler ile sermayelerinin %51’i veya daha fazlası bunlara ait olan kuruluşlar,
Bu madde kapsamında teminat verilmesi gereken lisanslara sahip olsalar dahi, teminat vermekle yükümlü değillerdir.
5) Özel Etiket Ve İşaretleri Kullanma Zorunluluğu Getirilen Ürünleri İmal Veya İthal Eden Mükelleflerde Teminat Uygulaması
Bu husus Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 531 no’lu VUK Genel Tebliğin 6.maddesinde düzenlenmiştir:
1) Özel etiket ve işaretleri kullanma zorunluluğu bulunan ürünlere ilişkin olarak talep edilen ve talepleri ÜİS Uygulama Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslara göre değerlendirilen özel etiket ve işaretlerin, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi hükümlerine göre teminat karşılığında verilmesi uygun bulunmuştur.
2) Başkanlıkça, özel etiket ve işaret zorunluluğu getirilen ürünler için talep edilen özel etiket ve işaretlerin, ÜİS Uygulama Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslara göre değerlendirilmesi sonucu verilmesi uygun görülen miktarının;
a) Yeni işe başlayan üreticilerde;
i) İlk üç aylık sürede faaliyet gösterenler bakımından, TADAB’dan alınan izin, satış ve/veya yetki belgelerinde yer alan yıllık kapasitenin 15 günlük kısmına kadar,
ii) Dört ilâ on iki aylık dönemde faaliyet gösterenler bakımından, aylık ortalama üretim ve aylık ortalama satış miktarı dikkate alınarak bunların ortalamalarının bir aylık miktarına kadar,
b) Bir yılı aşan süredir faaliyeti devam eden üreticilerde;
i) Sigara ve distile alkollü içki üreticileri bakımından, son bir yıllık dönemde yaptıkları aylık ortalama üretim ve aylık ortalama satış miktarı dikkate alınarak bunların ortalamalarının 45 günlük miktarına kadar,
ii) Diğer tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, fermente alkollü içki ve bira üreticileri bakımından, mükelleflerin son bir yıllık dönemde yaptıkları aylık ortalama üretim ve aylık ortalama satış miktarı dikkate alınarak bunların ortalamalarının iki aylık miktarına kadar,
teminat aranmaz.
3) İkinci fıkrada belirtilen limitleri aşan özel etiket ve işaretlere ilişkin talepler; Başkanlıkça mükelleflerin mevcut özel etiket ve işaret stokları, önceki dönemlerde aldıkları özel etiket ve işaret miktarları, üretim kapasiteleri, aylık üretim miktarları, mamul ve yarı mamul stokları ve aylık satış miktarlarının kontrolü ve analizi yapılarak değerlendirilir. Yapılan değerlendirme neticesinde söz konusu talepler;
a) Yeni işe başlayan üreticilerde;
i) İlk üç aylık sürede faaliyet gösterenler bakımından, TADAB’dan alınan izin, satış ve/veya yetki belgelerinde yer alan yıllık kapasitenin iki aylık,
ii) Dört ilâ on iki aylık dönemde faaliyet gösterenler bakımından, aylık ortalama üretim ve aylık ortalama satış miktarı dikkate alınarak bunların ortalamalarının üç aylık,
b) Bir yılı aşan süredir faaliyeti devam eden üreticiler bakımından, son bir yıllık dönemde yaptıkları aylık ortalama üretim ve aylık ortalama satış miktarı dikkate alınarak bunların ortalamalarının üç aylık,
miktarını aşmamak üzere, verilmesi uygun görülen özel etiket ve işaretlere konu ürüne ait ÖTV ve bu vergiye ilişkin KDV tutarı kadar teminat mukabilinde karşılanır.
4) İkinci ve üçüncü fıkralara göre yapılacak hesaplamalarda mükellefin üretim veya satışının olduğu aylar dikkate alınır. Bu şekilde yapılacak hesaplama neticesinde tespit edilen miktarın, üretim kapasitesinin 15 günlük kısmından az olması durumunda, söz konusu fıkraların yeni işe başlayan üreticilere ilişkin kısımlarına göre işlem yapılır.
5) Tütün mamulü, makaron ve yaprak sigara kâğıdı ithalatçılarının özel etiket ve işaret taleplerinin karşılanmasında, ÜİS Uygulama Genel Tebliği uyarınca Başkanlık tarafından yapılan değerlendirme sonucu verilmesi uygun görülen özel etiket ve işaret miktarı, bu ürünlere ilişkin olup ithalat sırasında ödenmesi gereken ÖTV ve bu vergiye ilişkin KDV tutarı kadar teminat karşılığı verilir.
6) Alkollü içki ithalatçılarının özel etiket ve işaret taleplerinin karşılanmasında, ÜİS Uygulama Genel Tebliği uyarınca TADAB tarafından yapılan değerlendirme sonucu verilmesi uygun görülen özel etiket ve işaret miktarı, bu ürünlere ilişkin olup ithalat sırasında ödenmesi gereken ÖTV ve bu vergiye ilişkin KDV tutarı kadar teminat karşılığı verilir.
7) Bu maddede yer alan teminata ilişkin hususlar, 4760 sayılı Kanuna ekli (III) Sayılı Listede yer almayan ancak, ÜİS Uygulama Genel Tebliğinde yazılı usul ve esaslara tabi mallar bakımından, bu mallar üzerinden hesaplanacak KDV yönünden uygulanır.
8) Özel etiket ve işaret talebinin, ÜİS Uygulama Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar kapsamında yapılan değerlendirme neticesinde reddedilmesi durumunda, bu talep, teminat karşılığı olsa dahi yerine getirilmez.
6) Teminat Verme Zamanı ve Yeri
1) Sirkülerimizin 2.maddesi kapsamında açıklanan ve belirlenen teminatların;
a) Yeni işe başlayan mükelleflerce (faaliyetine öteden bu yana devam etmekle birlikte, ilk kez teminat verilmesini gerektiren lisansa sahip olanlar dahil), teminat zorunluluğu getirilen lisanslara sahip oldukları tarihten itibaren bir ay içerisinde,
b) Faaliyetlerine öteden bu yana devam eden mükelleflerce her yıl, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen beşinci ayın sonuna kadar,
gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların KDV) yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine verilmesi zorunludur.
2) Mükelleflerin, bu kapsamda vermeleri gereken teminatın, daha önce verdikleri teminat tutarından fazla olması durumunda, teminat verilmesi gereken sürede, teminatı tamamlaması gerekmektedir.
3) Sirkülerimizin 5.maddesi kapsamında açıklanan;
a) Özel etiket ve işaret kullanılma zorunluluğu getirilen ürünlerin üreticileri ile tütün mamulü, makaron ve yaprak sigara kâğıdı ithalatçıları tarafından verilmesi gereken teminat, Başkanlık tarafından verilmesi uygun görülen özel etiket ve işaret miktarı ile teminat tutarına ilişkin olarak düzenlenen yazının mükellefe tebliğ edildiği tarihten itibaren 10 iş günü içerisinde mükellefin gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların KDV) yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine
b) Özel etiket ve işaret kullanılma zorunluluğu getirilen alkollü içkilerin ithalatçıları tarafından verilmesi gereken teminat, TADAB tarafından verilmesi uygun görülen özel etiket ve işaret miktarı ile teminat tutarına ilişkin olarak düzenlenen yazının mükellefe tebliğ edildiği tarihten itibaren 10 iş günü içerisinde mükellefin gelir veya kurumlar vergisi (bu vergilerden mükellefiyeti bulunmayanların KDV) yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine
c) Özel etiket ve işaret miktarı ile teminat tutarına ilişkin düzenlenen yazı ayrıca ilgili vergi dairesine de bildirilir. Teminatın alındığı bilgisi mükellefin bağlı olduğu vergi dairesince ilgisine göre Başkanlık veya TADAB’a bildirilir.
4) Teminatın, banka mektubu olması halinde ilgili vergi dairesi tarafından teyidi yapılır.
7) Alınacak Teminat Mektuplarının Şekli
Tanımlanan teminatların biri veya birden fazlası birlikte verilebilir.
Banka teminat mektupları, 531 seri no’lu Tebliğ ekindeki (EK 1 ve EK 2) örneklere uygun olarak bankalar tarafından “kesin ve süresiz” olarak düzenlenir ve ilgili bankanın teyidini müteakip kabul edilir.
Gayrimenkullerin teminat olarak kabul edilebilmesi için, bunlar üzerinde herhangi bir takyidatın bulunmaması ve müşterek veya iştirak halinde mülkiyete konu olmaması şarttır.
4) Teminat olarak gösterilen gayrimenkullerin değerlemesi 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılır.
8) Alınan Teminatın İadesi
1) Yukarıda yapılan açıklamalar kapsamında alınan teminat, mükellefin faaliyetine son vermesi, teminat verilen lisanslarının yenilenmemesi, sonlandırılması veya iptal edilmesi durumunda, vergi borcunun bulunmaması koşuluyla mükellefin talebi üzerine iade edilir.
Ancak ilgili kurumca alınan bu tür teminatlar, daha sonraki dönemlerde alınması gereken teminattan fazla olması durumunda da 5 yıl süreyle, iade edilmez.
2) Özel etiket ve işaret kullanılma zorunluluğu getirilen işlemler kapsamında alınan teminat, teminata konu ürünlere ilişkin ÖTV ve KDV’nin beyan edilmesi ve tahakkuk eden vergilerin ödenmesi şartıyla mükellefin talebi üzerine iade edilir.
3) Kendisinden teminat alınmış olan mükelleflerin, teminatın alındığı tarihten sonra tahakkuk eden ve süresinde ödenmeyen vergi borcu tutarının, alınan teminat tutarının %10’unu aşması halinde, teminat paraya çevrilerek 6183 sayılı Kanunun 47.maddesine göre mükelleflerin vergi borçlarına mahsup edilir. Mükelleflere tebliğ edilecek bir yazı ile bu suretle eksilen teminatın, 30 gün içinde tamamlanması istenir.
Saygılarımızla
WRS imperium
[1] Sirküleri ile verilen bilgiler genel hatlarıyla bilgi ve fikir verme amaçlıdır. Profesyonel önerileri kapsamamaktadır. Müşavirlik hizmeti için WRS imperium’u arayabilirsiniz.