Ahmet GÜZEL
WRS imperium, YMM/Bağımsız Denetçi
I.GİRİŞ
07.07.2023 tarih ve 32241 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7341 sayılı Cumhurbaşkanı’nın “Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine ilişkin Kararda Değişiklik Kararı” ile bazı teslim ve hizmet işlemlerinde KDV oranları değiştirilmiştir.
Bu yazımızda KDV oran değişikliğinin “Kur Farkı Faturalarına” olan etkileri değerlendirilmiştir.
II.YASAL MEVZUAT
3065 sayılı KDV Kanunun “Oran” başlıklı 28.maddesine göre;
“Katma değer vergisi oranı, vergiye tabi her bir işlem için % 10’dur. Cumhurbaşkanı bu oranı, dört katına kadar artırmaya, % 1’e kadar indirmeye, bu oranlar dâhilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası ve inşaatın yapıldığı arsanın veya konutun vergi değeri ve bulunduğu yeri esas alarak konut teslimleri için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkilidir.”
Madde hükmünde verilen yetkiye istinaden Cumhurbaşkanı tarafından birçok kez farklı düzenlemeler yapılmış ve 7 Temmuz 2023 tarihinden önce 24/12/2007 tarihli ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu (ilgili tarihte Bakanlar Kurulu) Kararı ile aşağıdaki şekilde KDV oranları belirlenmişti:
a) Karara ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için, % 18
b) Karara ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1
c) Karara ekli (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8
III.YENİ KDV ORANLARI
07.07.2023 tarih ve 32241 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7341 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla 24/12/2007 tarihli ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararın 1’inci maddesinin birinci fıkrasının;
1) (a) bendinde yer alan “%18” ibaresi “%20” şeklinde,
2) (c) bendinde yer alan “%8” ibaresi “%10” şeklinde, değiştirilmiştir.
Buna göre;
a) Önceki düzenlemede yüzde 18 KDV oranı üzerinden vergilendirilen mal teslimi ve hizmet ifası işlemleri yeni oranla yüzde 20,
b) Önceki düzenlemede yüzde 8 KDV oranı üzerinden vergilendirilen mal teslimi ve hizmet ifası işlemleri yeni oranla yüzde 10
üzerinden vergilendirilecektir.
IV.YÜRÜRLÜK TARİHİ
07.07.2023 tarih ve 32241 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7341 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının yayımını izleyen üçüncü gün yürürlüğe girecektir.
Buna göre yeni belirlenen yüzde 20 ve yüzde 10 KDV oranları 10 Temmuz 2023 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmet ifası işlemlerinde uygulanacaktır.
IV.KUR Farkı FATURALARINDA HANGİ ORAN UYGULANACAK
Bedelin döviz cinsinden veya dövize endekslenerek ifade edildiği işlemlerde, bedelin kısmen veya tamamen vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihten sonra ödenmesi halinde, satıcı lehine ortaya çıkan kur farkları KDV matrahına dâhildir.
Buna göre, matraha dâhil olacak kur farklarının hesabında, mal ve hizmet bedeline isabet eden kur farkları dikkate alınır, hesaplanan KDV’ye ilişkin ortaya çıkan kur farkları matraha dâhil edilmez.
Örnek:
(A) Ltd. Şti., (B) AŞ’ye mal tesliminde bulunmuş, bu teslime ilişkin 1.000 Dolar üzerinden 180 Dolar KDV hesaplamıştır. Teslim tarihinde döviz kuru 4 TL iken 6 ay sonra yapılan ödeme sırasında döviz kuru 4,40 TL olmuştur.
Buna göre, teslime konu malın bedeli 1.000 Dolar üzerinden ortaya çıkan kur farkı 400 TL [(4,40- 4)x1.000] olup, bu fark üzerinden 72 TL KDV hesaplanacaktır.
(A) Ltd. Şti. tarafından, (B) A.Ş.’ye düzenlenecek kur farkı faturasında; matrah 400 TL, hesaplanan KDV ise 72 TL olacaktır.
Buna göre, teslim veya hizmetin yapıldığı tarih ile bedelin tahsil edildiği tarih arasında ortaya çıkan lehte kur farkı için satıcı tarafından fatura düzenlenmek ve faturada gösterilen kur farkına, teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlemler için geçerli olan oran uygulanmak suretiyle KDV hesaplanır.
Bedelin tahsil edildiği tarihte alıcı lehine kur farkı oluşması halinde, kur farkı tutarı üzerinden alıcı tarafından satıcıya bir fatura düzenlenerek, “teslim ve hizmetin yapıldığı tarihteki oran” üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.
Yılsonlarında ve geçici vergi dönemlerinde, Vergi Usul Kanunu uyarınca yapılan değerlemeler sonucu oluşan kur farkları üzerinden KDV hesaplanmaz.
Örnek:
A Ltd Şti, 03.07.2023 tarihinde 26,05 USD kuru üzerinden 26.000,00 USD’ye tekabül eden % 8 KDV oranına tabi mal tesliminde bulunmuştur.
A Ltd Şti, 20.07.2023 tarihinde tahsilat yapmıştır. Tahsilat tarihindeki kur, 27,05 olarak gerçekleşmiştir.
Buna göre kur farkına tekabül eden ((27,05-26,05)x26.000,00=) 26.000,00 TL kur farkı faturasının % 8 KDV oranı üzerinden hesaplanarak düzenlenmesi gerekir.
Örnek:
A Ltd Şti, 11.07.2023 tarihinde 26,55 USD kuru üzerinden 26.000,00 USD’ye tekabül eden % 10 KDV oranına tabi mal tesliminde bulunmuştur.
A Ltd Şti, 20.07.2023 tarihinde tahsilat yapmıştır. Tahsilat tarihindeki kur, 27,05 olarak gerçekleşmiştir.
Buna göre kur farkına tekabül eden ((27,05-26,55)x26.000,00=) 13.000,00 TL kur farkı faturasının % 10 KDV oranı üzerinden hesaplanarak düzenlenmesi gerekir.
Kaynak:
– 3065 sayılı KDV Kanunu,
– İlgili İdari Düzenlemeler
NOT: Bu makalemiz 07.07.2023 tarihinde www.ekovergi.com sitesinde yayınlanmıştır.