Mükellefiyeti Bulunmayan Grafik Tasarımcılarında Tevkifat Uygulaması

[vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_single_image image=”8215″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][vc_column_text]I.GİRİŞ

KDV tevkifat uygulamasında tevkifat uygulaması tam tevkifat ve kısmi tevkifat olmak üzere iki ana başlık altında toplanmıştır.

Uygulama kapsamında olan muamelelere ait işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin tamamı, mal veya hizmetin alıcıları tarafından tevkifata tabi tutulur.

Bu yazımızda mükellefiyeti bulunmayan grafik tasarımcılarında KDV ve Gelir Vergisi Tevkifatına ilişkin esaslar açıklanmıştır.

II.YASAL MEVZUAT

3065 sayılı Kanunun 1/1 maddesi ile serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler KDV bakımından kavranmıştır. Buna göre anılan faaliyetleri mutat ve sürekli olarak yapanlar KDV mükellefiyeti kaydını yaptırmaları gerekir. Ancak arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunanların KDV mükellefiyeti tesis etmelerine gerek bulunmamaktadır.

Serbest meslek faaliyetlerini mutat ve sürekli olarak yapanların, prensip olarak KDV mükellefiyeti tesis ettirmeleri gerekmektedir.

Ancak, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 18.maddesi kapsamına giren teslim ve hizmetleri münhasıran aynı Kanunun 94.maddesinde belirtilen kişi, kurum ve kuruluşlara yapanların hesaplayacağı KDV’nin, bu kişi veya kuruluşlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi gerekir.

II.1.KDV Mükellefiyetinin Tesis Edilmemesine İlişkin Şartlar

Serbest meslek erbabının bu uygulamadan faydalanabilmesi için;

a) KDV mükellefiyetinin sadece Gelir Vergisi Kanununun 18.maddesi kapsamına giren işlemlerden ibaret olması veya

b) İşlemlerinin tamamının aynı Kanunun 94.maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlara yapılması

gerekir.

c) Ayrıca, sorumluluk uygulaması kapsamında işlem yapılabilmesi için Gelir Vergisi Kanunu’nun 18.maddesi kapsamına giren işlemleri yapan kişilerin, bu şekilde işlem yapılmasını önceden vergi sorumlusuna (Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılanlara) bildirmesi gerekmektedir.

II.1.a.Serbest Meslek Erbabından İstenecek Belgeler

Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar bu bölüm kapsamındaki alımlarında, satıcılardan bir yazı talep ederler. Bu yazıda işlemi yapanlar;

– Faaliyetlerinin arızi olması nedeniyle KDV’ye tabi olmadığını veya
– Faaliyetlerinin KDV’ye tabi olduğunu ve hesaplanacak KDV’nin sorumlu sıfatıyla beyanını tercih ettiklerini veya
– Faaliyetlerinin KDV’ye tabi olduğunu ve hesaplanacak KDV’nin kendileri tarafından mükellef sıfatıyla beyan edileceğini

belirtirler. Bu yazı, Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümleri çerçevesinde saklanır ve gerektiğinde yetkililere ibraz edilir.

II.2.Beyan ve Sorumluluk

İşlemlerine ait verginin beyan ve ödeme mükellefiyeti sorumlular tarafından yerine getirilen serbest meslek mensupları (Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde sayılanlar) ayrıca KDV beyannamesi vermez ve defter tutmazlar. Diğer taraftan; işlemin belgelendirilmesi Vergi Usul Kanununun genel hükümlerine göre gerçekleştirileceği açıktır.

Bu uygulamaya göre, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, aynı Kanunun 18.maddesi kapsamına giren kişilere yaptıkları ödemeler ile ilgili olarak gelir vergisi (GV) stopaj tutarı dâhil işlem bedeli üzerinden KDV hesaplayıp sorumlu sıfatıyla beyan edip öderler. Hesaplanan KDV tutarı GV stopaj matrahına dâhil edilmez.

Örnek:

Dergilere karikatür çizen bir serbest meslek mensubu, karikatür başına 200 TL net telif ücreti almaktadır. Karikatüristin her ay 1 karikatür verdiği (A) dergi işletmesi bu hizmetle ilgili GV ve KDV tevkifat tutarlarını aşağıdaki şekilde hesaplayacaktır.

– KDV hariç, GV stopajı dahil tutar: 200 / 0,83 = 240,96 TL
– GV Stopajı : 240,96 x 0,17 = 40,96 TL
– KDV : 240,96 x 0,18 = 43,37 TL
– GV stopajı ve KDV dahil toplam bedel: 200 + 40,96 + 43,37 = 284,33 TL

Dergi işletmesi 40,96 TL tutarındaki GV stopajını, muhtasar beyannamesine dahil edecek, 43,37 TL tutarındaki KDV’yi ise 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edecektir. Bu tutarın 1 No.lu KDV beyannamesinde genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılabilecektir.

II.3.Sorumluluk Uygulamasının Tercih Edilmemesi

Gelir Vergisi Kanunu’nun 18.maddesi kapsamına giren teslim veya hizmetleri aynı Kanunun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar yanında bu maddede yer almayanlara da yapanlar, yukarıda belirtilen uygulamadan faydalanamazlar.

Sorumluluk uygulamasını tercih etmeyenler ile esasen bu kapsama girmesi mümkün olmayan mükelleflerin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar ile bunlar dışındakilere yaptıkları işlemleri sebebiyle hesaplanan KDV, kısmi tevkifat uygulaması saklı kalmak kaydıyla, kendileri tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip ödenir. Bu mükellefler genel hükümler çerçevesinde defter tutar, belge düzenler ve KDV beyannamesi verirler. Bu durumda, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşların, kısmi tevkifat uygulaması bölümü saklı kalmak kaydıyla, bu işlemler sebebiyle vergi sorumlulukları söz konusu olmaz.

Öte yandan, serbest meslek mensuplarından yapılan gelir vergisi kesintileri muhtasar beyanname ile beyan edilmekte, bunlardan Gelir Vergisi Kanununun 18.maddesi kapsamına girenler, “Ödemeler” kulakçığında “021” kodu ile listelenmektedir. Listede “021” kodu ile yer alan serbest meslek mensuplarından KDV tevkifatı yapılanlar ve yapılmayanlar ilgili satırlara giriş yapılmak suretiyle beyan edilir.

III.GRAFİK TASARIMCILARININ DURUMU

Konuya Gelir İdaresince verilen bir özelge[1] ile açıklık getirilmiştir. Özelgede yapılan açıklamalar özetle aşağıya alınmıştır:

“…..

Diğer taraftan, özelge talep formu ekinde yer alan T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğünden alınan 21/04/2015 tarihli 78812 sayılı yazıda, grafik tasarım çizimleri, ekslibris ve kinetik resim çalışmalarınızın 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre eser niteliği taşıdığı anlaşılmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre grafik tasarım çizimleri, ekslibris ve kinetik resim çalışmaları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde güzel sanat eseri olarak değerlendirilmiş olmakla birlikte, söz konusu çalışmaların Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamında yer alan eserler kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu faaliyetlerden elde edilen kazancın serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmekte olup, bu faaliyetiniz için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 nci ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerinize ilişkin her türlü tahsilatlar için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetiniz bulunmaktadır.”

 

Ahmet GÜZEL
WRS İmperium, Yönetici, Sorumlu Ortak

[1] İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, 10.08.2015 tarih ve 62030549-120[18-2015/356]-73724 sayılı özelge[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]